Κι αν ήμουν εγώ;

Οι μαθητές/τριες:
• Να συζητούν, να σχολιάζουν λεκτικά και να συγκεντρώνουν πληροφορίες στο πλαίσιο μίας ομάδας.
• Να δημιουργούν σύμβολα για την ομάδα τους.
• Να χρησιμοποιούν λογισμικό για τη δημιουργία ψηφιακού περιεχομένου.

Δραστηριότητες:
1. Ο/Η Νηπιαγωγός μαζί με τους/τις μαθητές/τριες αρχικά δημιουργούν το συμβόλαιο της τάξης. Ο/Η νηπιαγωγός καταγράφει τις δεσμεύσεις/τους κανόνες που αναφέρουν οι μαθητές/τριες (π.χ. καθόμαστε πάντα στην παρεούλα σε μαξιλαράκια, σε κυκλικό σχήμα, μιλάμε μόνο όταν πάρω τον λόγο, περιμένω υπομονετικά τη σειρά μου, δε διακόπτω, είμαι ευγενικός/ή κτλ.). Οι μαθητές/τριες ζωγραφίζουν στα τραπεζάκια τους σε ένα λευκό χαρτί Α5 μία δέσμευση και με τη βοήθεια του/της νηπιαγωγού το κολλούν σε μεγάλο χαρτόνι για να δημιουργήσουν την αφίσα της τάξης.
2. Ο/Η Νηπιαγωγός ζητά από τους/τις μαθητές/τριες με τον ήχο της μουσικής να κινηθούν ελεύθερα στον χώρο. Στο σταμάτημα της μουσικής κάθε μαθητής/-τρια θα πρέπει να διαλέξει έναν φίλο. Η ίδια δραστηριότητα επαναλαμβάνεται μέχρι να δημιουργηθεί μία τετράδα φίλων. Στη συνέχεια, η κάθε ομάδα κάθεται στο δικό της τραπεζάκι όπου το κάθε μέλος καλείται να ζωγραφίσει (Φύλλο εργασίας 1) θέματα που αφορούν: α) τις επιθυμίες τους και β) τις ανάγκες τους. Στη συνέχεια, το κάθε μέλος παρουσιάζει τον εαυτό του/της μέσα από το έργο του στην ομάδα του, ενώ ο/η νηπιαγωγός τους παροτρύνει να παρατηρήσουν τις ομοιότητες και τις διαφορές στα έργα τους, τις οποίες και καταγράφει. Όταν τελειώσουν οι ομάδες ο/η νηπιαγωγός κάνει τη σύνθεση όλων όσων ειπώθηκαν, ενώ οι εικόνες φυλάσσονται σε συγκεκριμένο κουτί.
3. Προτείνεται οι μαθητές/τριες, με τη βοήθεια του/της νηπιαγωγού, να καταγράψουν τις λέξεις (ανάγκες και επιθυμίες) ομοιότητες και διαφορές που εντόπισαν, με τη χρήση ενός ψηφιακού διαδικτυακού εργαλείου δημιουργίας συννεφόλεξου όπως για παράδειγμα (https://wordart.com/create,http://www.edwordle.net/ ). Εναλλακτικά, μπορεί να ηχογραφήσουν ως μία μικρή ιστορία τις ανάγκες και τις επιθυμίες τους και να την εισάγουν μαζί με τη ζωγραφιά τους στο ψηφιακό εργαλείο bookcreator https://bookcreator.com Τις έννοιες των αναγκών και των επιθυμιών θα ξανασυναντήσουν στο τελευταίο εργαστήριο.
4. Οι μαθητές/τριες αποφασίζουν στην ολομέλεια ποιο θα ήθελαν να είναι το σύμβολο του μαθήματος και τους δίνεται η επιλογή αν θα το σχεδιάσουν ή θα το αναζητήσουν στο διαδίκτυο. Το σύμβολο θα πλαστικοποιηθεί και θα το φορούν κατά την έναρξη του εργαστηρίου. Τέλος, ο/η νηπιαγωγός για να οριοθετήσει τη λήξη του εργαστηρίου βάζει την επιλεγμένη μουσική από τους μαθητές/τριες και τους ζητά να χαλαρώσουν και να κλείσουν τα μάτια τους για να απολαύσουν τη μουσική. Ζητά από τους/τις μαθητές/τριες επίσης να σκεφτούν τι τους άρεσε περισσότερο από το εργαστήριο και με τι διασκέδασαν περισσότερο.

Οι μαθητές/τριες:
• Να συζητούν, να σχολιάζουν λεκτικά και να συγκεντρώνουν πληροφορίες στο πλαίσιο μίας ομάδας.
• Να κατανοούν την οπτική του άλλου.
• Να χρησιμοποιούν ασφαλείς μηχανές αναζήτησης.
• Να ακολουθούν ρουτίνες σκέψης.

Δραστηριότητες:
1. Ο/Η νηπιαγωγός μοιράζει από μία εικόνα σε καθέναν/μια μαθητή/τρια που απεικονίζει παιδιά σε διάφορες συνθήκες (όπως για παράδειγμα παιδιά που παίζουν σε πάρκο, σε δρόμο, σε αυλή, με φίλους ή μόνα τους, που διασκεδάζουν, που εργάζονται που μελετούν ή ζωγραφίζουν που είναι χαρούμενα ή λυπημένα κτλ.). Τοποθετεί τις εικόνες στο πάτωμα και με τον ήχο της μουσικής οι μαθητές/τριες περιφέρονται ελεύθερα στον χώρο. Με το σταμάτημα της μουσικής επιλέγουν μία εικόνα. Αφού σχηματίσουν μια ομάδα τεσσάρων μελών, όπως έκαναν στο πρώτο εργαστήριο ο/η νηπιαγωγός τους ζητά να παρατηρήσουν προσεκτικά τις εικόνες και τους απευθύνει ερωτήσεις όπως: «δώστε ένα όνομα στην εικόνα σας. Τι σκέψεις κάνεις; Τι νομίζεις ότι είναι αυτό που βλέπεις;». Στη συνέχεια, τους ζητά να ζωγραφίσουν, στο ήδη διαμορφωμένο πλαίσιο (Φύλλο Εργασίας 2) τη μεγαλύτερη ανάγκη του «φίλου» τους στη φωτογραφία. Οι μαθητές/τριες παρουσιάζουν στην ομάδα τους και στη συνέχεια στην ολομέλεια τις ανάγκες των «φίλων τους».
Ο/η νηπιαγωγός καταγράφει τις ανάγκες και έπειτα θυμίζει τις ανάγκες που είχαν πει για τον εαυτό τους στο προηγούμενο εργαστήριο. Με τις απαντήσεις των μαθητών/τριών συμπληρώνεται ένας ημιδομημένος νοητικός χάρτης με εργαλείο δημιουργίας νοητικού χάρτη https://www.popplet.com/ (Ενδεικτικός χάρτης 1 αλλά και δικές τους Ενδεικτικός χάρτης 2).
2. Ο/Η νηπιαγωγός τους απευθύνει την ερώτηση εάν γνωρίζουν τι θα πει «δικαίωμα» (Ενδεικτικός χάρτης 3). Εξηγεί στους μαθητές/τριες ότι κάθε παιδί έχει ίσα δικαιώματα σύμφωνα με τη Σύμβαση Δικαιωμάτων του παιδιού της Unicef https://www.unicef.org/greece) – στη ενότητα: Προστασία για τα παιδιά. Αναφέρεται επίσης στην Παγκόσμια Ημέρα Παιδιού (11 Δεκεμβρίου) και Παγκόσμια Ημέρα Δικαιωμάτων του Παιδιού (20 Νοεμβρίου). Προτείνεται να τους δείξει και τις καρτέλες με τα δικαιώματα του παιδιού (στο αρχείο με την ονομασία καρτέλες)Ζητά από τους/τις μαθητές/τριες να προχωρήσουν σε αναζήτηση εικόνων για να συμπληρώσουν τον νοητικό τους χάρτη χρησιμοποιώντας σελίδες ασφαλής αναζήτησης για παιδιά. Επιπλέον, σε κάθε ζευγάρι που αναζητά και συλλέγει πληροφορίες και εικόνες για τον νοητικό χάρτη ο/η νηπιαγωγός συστήνει τη σωστή χρήση του ποντικιού και του πληκτρολογίου. Εξηγεί στους μαθητές/τριες τι πρέπει να προσέξουνε στο διαδίκτυο χρησιμοποιώντας εκπαιδευτικό υλικό για το νηπιαγωγείο από τη σελίδα https://saferinternet4kids.gr/.
3. Στην πλατφόρμα ασύγχρονης εκπαίδευσης (e-me, eclass) που χρησιμοποιεί ο/η νηπιαγωγός, προτείνεται να παρακολουθήσουν βίντεο της Ύπατης Αρμοστείας όπου περιγράφεται η ζωή ενός παιδιού πρόσφυγα, προκειμένου να το συζητήσουν στην ολομέλεια στο επόμενο εργαστήριο. Εναλλακτικά, προτείνεται αυτή η δράση να γίνει στην τάξη. Ο/η νηπιαγωγός για να οριοθετήσει τη λήξη του εργαστηρίου βάζει την επιλεγμένη μουσική και τους ζητά να χαλαρώσουν και να κλείσουν τα μάτια τους για να απολαύσουν τη μουσική. Τέλος, τους ζητά να σκεφτούν τι τους άρεσε περισσότερο από το εργαστήριο και με τι διασκέδασαν περισσότερο.

Οι μαθητές/τριες:
• Να συζητούν, να σχολιάζουν λεκτικά και να συγκεντρώνουν πληροφορίες στο πλαίσιο μίας ομάδας.
• Να δραματοποιούν μία ιστορία.
• Να επιλύουν προβλήματα βασιζόμενοι σε ένα πρότυπο.
• Να ακολουθούν ρουτίνες σκέψης.

Δραστηριότητες:
1. Ο/Η νηπιαγωγός απευθύνει ερώτημα στους/στις μαθητές/τριες εάν παρακολούθησαν το βίντεο που τους είχε προτείνει. Εναλλακτικά, το παρακολουθούν στην τάξη. Στη συνέχεια, ο/η νηπιαγωγός μπορεί να διαβάσει την ιστορία από το εκπαιδευτικό υλικό της Ύπατης Αρμοστείας. (το βίντεο από την ύπατη αρμοστεία Ειρήνη– Η ιστορία ενός παιδιού πρόσφυγα (5-8 ετών) – UNHCR Greece ).Στο τέλος της ιστορίας απευθύνει σχετικά ερωτήματα. Καταγράφει όλες τις πιθανές απαντήσεις των μαθητών/-τριών και τοποθετεί στο κεντρικό χώρο της αίθουσας τις εικόνες/πληροφορίες που έχουν συλλέξει Επίσης, βάσει της σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού οι μαθητές/τριες κατηγοριοποιούν/ταξινομούν τα δικαιώματα που βρήκαν. Στην ολομέλεια ο/η νηπιαγωγός ζητά από την κάθε ομάδα να επιλέξει μία ομάδα δικαιωμάτων και μοιράζει από μία κάρτα, αντίστοιχη με την ομάδα των δικαιωμάτων της κάθε ομάδας.
2. Ζητά από την κάθε ομάδα να χρησιμοποιήσει υλικό από τη γωνιά της μεταμφίεσης και να σχεδιάσει τη δραματοποίηση της δύσκολης κατάστασης που βρίσκονται τα παιδιά. Παράλληλα θέτει ερωτήματα όπως: «Δώστε ένα όνομα στην εικόνα σας. Τι σκέψεις κάνεις; Τι νομίζεις ότι είναι αυτό που βλέπεις;». Στο τέλος η κάθε ομάδα παρουσιάζει τη δραματοποίησή της ιστορίας στην ολομέλεια της τάξης. Ο/Η νηπιαγωγός απευθύνει στους/στις μαθητές/τριες των υπόλοιπων ομάδων ερωτήσεις όπως: πώς νομίζετε ότι αισθάνεται τώρα; Γιατί νομίζετε ότι συμβαίνει αυτό; Υπάρχει κάτι που θα μπορούσατε να κάνετε για να αλλάξει αυτό; Τι θα κάνατε εσείς για να μην επαναληφθεί αυτό; Τι λύση θα δίνατε; Ο/η νηπιαγωγός καταγράφει όλες τις πιθανές απαντήσεις. Έπειτα σχεδιάζει στον πίνακα τη σειρά με την οποία θα εξακριβώσουν το πρόβλημα για να το επιλύσουν. Ο/η νηπιαγωγός κρατά το κουτί, το οποίο περιλαμβάνει κάρτες (τόσες κάρτες όσοι και οι μαθητές/τριες της τάξης) που απεικονίζουν παιδιά σε μία δύσκολή κατάσταση. Κάθε μαθητής/τρια παίρνει με τη σειρά του/της μία κάρτα τυχαία και πηγαίνει στη θέση του/της. Αφού παρατηρήσουν προσεκτικά την εικόνα ο/η νηπιαγωγός μοιράζει το Φύλλο Εργασίας 3 όπου ο καθένας/-μία ζωγραφίζει την πιθανή λύση. Στο τέλος παρουσιάζουν όλοι στην ολομέλεια το πρόβλημα και την πιθανή λύση που έδωσαν. Ο/η νηπιαγωγός καταγράφει όλες τις πιθανές απαντήσεις.
3. Ο/Η νηπιαγωγός τους ρωτά εάν γνωρίζουν τον ζωγράφο Γεώργιο Ιακωβίδη. Ο/Η νηπιαγωγός αναθέτει αποστολή στην κάθε ομάδα μέσω της ασύγχρονης πλατφόρμας που χρησιμοποιεί, να αναζητήσουν έργα του ζωγράφου σχετικά με τα δικαιώματα των παιδιών στο διαδίκτυο για να τα συζητήσουν στο επόμενο εργαστήριο. Εναλλακτικά προτείνεται να γίνει στην τάξη στο επόμενο εργαστήριο. Ο/η νηπιαγωγός για να οριοθετήσει τη λήξη του εργαστηρίου βάζει την επιλεγμένη μουσική και τους ζητά να χαλαρώσουν και να κλείσουν τα μάτια τους για να απολαύσουν τη μουσική. Ζητά από τους/τις μαθητές/τριες επίσης να σκεφτούν τι τους άρεσε περισσότερο από το εργαστήριο και με τι διασκέδασαν περισσότερο.

Οι μαθητές/τριες:
• Να συζητούν, να σχολιάζουν λεκτικά και να συγκεντρώνουν πληροφορίες στο πλαίσιο μίας ομάδας.
• Να εκφράζουν τα συναισθήματά τους.
• Να διερευνούν, να δημιουργούν γραφήματα.
• Να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις.

Δραστηριότητες:
1. Ο/Η νηπιαγωγός έχει συγκεντρώσει όλα τα αποτελέσματα των ομάδων σχετικά με τον Γεώργιο Ιακωβίδη στην ασύγχρονη πλατφόρμα που χρησιμοποιεί. Εναλλακτικά, προτείνεται να αναθέσει στην κάθε ομάδα μέσα στην τάξη να αναζητήσουν έργα του ζωγράφου σχετικά με τα δικαιώματα των παιδιών στο διαδίκτυο και στη συνέχεια να τα συζητήσουν. Ακολούθως τα ευρήματα των μαθητών/-τριών εκτυπώνονται και τα αποτελέσματα παρουσιάζονται στην ολομέλεια. Οι μαθητές/τριες με την υποστήριξη του/της εκπαιδευτικού εντοπίζουν στον χάρτη τον τόπο καταγωγής του και σημειώνουν σε μία γραμμή του χρόνου πότε γεννήθηκε και πότε πέθανε ο καλλιτέχνης (Ενδεικτικό χρονοδιάγραμμα).
2. Οι μαθητές/τριες πηγαίνουν στα τραπεζάκια και συμπληρώνουν το Φύλλο Εργασίας 4. Σε υπολογιστικό φύλλο (ενδεικτικό Φύλλο Εργασίας 5) ο/η νηπιαγωγός έχει ήδη κατατάξει τα έργα των μαθητών/τριών και ο/η καθένας/μια χρωματίζει το αντίστοιχο κελί στο οποίο αντιστοιχεί ο πίνακας που τους άρεσε περισσότερο. Προτείνεται με βάση τα αποτελέσματα που βρέθηκαν να δημιουργήσουν ένα γράφημα (ενδεικτικά προτείνεται: https://infogram.com/, https://www.easel.ly/. Με αυτόν τον τρόπο θα αποτυπωθεί οπτικά η επιλογή των μαθητών/τριών. Στη συνέχεια και βάσει των αποτελεσμάτων ο/η νηπιαγωγός τοποθετεί τον πίνακα που άρεσε περισσότερο στους/στις μαθητές/τριες στο χώρο που είναι συγκεντρωμένες όλες οι ομάδες για να τον παρατηρήσουν και απευθύνει ερωτήσεις στους/στις μαθητές/τριες. Ενδεικτικά αναφέρονται οι παρακάτω: Πώς αισθάνεσαι όταν κοιτάζεις τον πίνακα; Αν το συναίσθημα που νιώθεις είχε χρώμα ποιο θα ήταν; Τι βλέπεις στον πίνακα; Τι νομίζεις ότι κάνει/ουν; Για ποιον λόγο νομίζεις ότι τον έφτιαξε ο ζωγράφος; Τι νομίζεις ότι αισθάνεται/ονται το/τα παιδί/ά; Υπάρχει κάτι στον πίνακα που σας δυσκολεύει να το καταλάβετε; Νομίζεις ότι χρειάζεται βοήθεια; Εάν ναι, γιατί; Τι θα έκανες; Αν αυτό το έργο είναι η αρχή μίας ιστορίας, τι μπορεί να έγινε στη συνέχεια; Αν αυτό το έργο είναι η μέση μιας ιστορίας, τι μπορεί να προηγήθηκε; Τι πρόκειται να συμβεί στη συνέχεια; Αν αυτό το έργο είναι το τέλος μίας ιστορίας, ποια μπορεί να είναι η ιστορία;
3. Οι μαθητές/τριες κάθονται στα τραπεζάκι σύμφωνα με τις ομάδες που είχαν από το προηγούμενο εργαστήριο (Ομάδα Επιβίωση, Ομάδα Ανάπτυξη, Ομάδα Προστασία, Ομάδα Συμμετοχή). Στο Φύλλο Εργασίας 6 η κάθε ομάδα ζωγραφίζει τη δική της ιστορία. Στο τέλος παρουσιάζονται όλες οι ιστορίες στην ολομέλεια. Προτείνεται να εισάγουν τα έργα τους στο ψηφιακό βιβλίο bookcreator https://bookcreator.com/
4. Οι μαθητές/τριες επιστρέφουν στα τραπεζάκια και εργάζονται ατομικά στο Φύλλο Εργασίας 7 όπου καλούνται να αντιστοιχίσουν με τις ομάδες των Δικαιωμάτων συγκεκριμένους πίνακες του ζωγράφου Ιακωβίδη. Στο τέλος οι μαθητές/τριες παρουσιάζει στην ολομέλεια την εργασία τους και αιτιολογούν γιατί έκαναν τη σύνδεση. Τέλος, ο/η νηπιαγωγός για να οριοθετήσει τη λήξη του εργαστηρίου βάζει την επιλεγμένη μουσική και τους ζητά να χαλαρώσουν και να κλείσουν τα μάτια τους για να απολαύσουν τη μουσική. Ζητά από τους/τις μαθητές/τριες επίσης να σκεφτούν τι τους άρεσε περισσότερο από το εργαστήριο και με τι διασκέδασαν περισσότερο.

Οι μαθητές/τριες:
• Να συμμετέχουν σε συζήτηση και να επιχειρηματολογούν.
• Να δημιουργούν ιστορίες με χρήση ψηφιακού εργαλείου.
• Να εργάζονται ομαδικά.

Δραστηριότητες:
1. Οι μαθητές/τριες κάθονται στην ολομέλεια και δημιουργούν δύο μεγάλες ομάδες, την ομάδα των «παιδιών» που διεκδικούν τα δικαιώματά τους και την ομάδα των «ενηλίκων». Ο/η νηπιαγωγός έχει ήδη ετοιμάσει σε μορφή κάρτας μικρά σενάρια προβλημάτων προς επίλυση, ιδέα βασισμένη σε εκπαιδευτικό υλικό της Unicef, στους/ στις μαθητές/τριες που πρέπει να υποστηρίξουν με επιχειρήματα τις θέσεις τους. Θυμίζει στους μαθητές/τριες τις δεσμεύσεις που έφτιαξαν στο συμβόλαιο στο πρώτο εργαστήριο και καταγράφει κάθε φορά τα επιχειρήματα των ομάδων.
2. Ο/Η νηπιαγωγός σε μικρά αυτοκόλλητα χαρτάκια (διαφορετικό για την κάθε ομάδα) παραθέτει σε μεγάλο χαρτί του μέτρου για κάθε σενάριο τα επιχειρήματα των μαθητών/τριών σε μορφή διαλόγου (βλ. Ενδεικτικός διάλογος).Έπειτα στην ολομέλεια ο/η νηπιαγωγός προτείνει στους/στις μαθητές/τριες να φτιάξουν τις δικές τους ιστορίες. Προτείνεται να χρησιμοποιηθεί με την υποστήριξη του/της νηπιαγωγού, το ψηφιακό εργαλείο οπτικού προγραμματισμού: https://www.scratchjr.org/ και πιο συγκεκριμένα: https://www.scratchjr.org/teach/activities/conversation. Θα χρειαστεί παροχή περισσότερου χρόνου, στην περίπτωση που οι μαθητές/τριες δεν είναι εξοικειωμένοι με το συγκεκριμένο εργαλείο. Κάποια άλλα εργαλεία που υποστηρίζουν τη δημιουργία ιστοριών : https://bookcreator.com/,https://www.mystorybook.com/, https://chooseyourstory.com/. Στη συνέχεια, ο/η νηπιαγωγός ζητά από τους μαθητές/τριες να αναφέρουν λέξεις που τους έρχονται στο μυαλό ακούγοντας τη λέξη «δικαίωμα». Γράφει τις λέξεις σε καρτέλες και τους ζητά να φτιάξουν μία ιστορία. Οι μαθητές/τριες χωρίζονται σε ζευγάρια και ανάλογα με τα ενδιαφέροντά τους αναλαμβάνουν συγκεκριμένο ρόλο στη δημιουργία της ιστορίας. Οι μαθητές/τριες αποφασίζουν να παρουσιάσουν την ιστορία τους στους γονείς για να τους προβληματίσουν. Δεν δίνουν τέλος στην ιστορία τους για να τη ζητήσουν από τους γονείς τους. Εναλλακτικά, μπορούν να προτείνουν οι μαθητές/τριες δύο ή περισσότερες εκδοχές για το τέλος της ιστορίας τους.

Οι μαθητές/τριες:
• Να συμμετέχουν σε συζήτηση και να επιχειρηματολογούν.
• Να προτείνουν λύσεις για τη κοινότητά τους.
• Να χρησιμοποιούν ψηφιακά εργαλεία

Δραστηριότητες:
1. Ο/Η νηπιαγωγός κάνοντας μία σύνδεση με τα προηγούμενα εργαστήρια αναφέρει τη σειρά επίλυσης προβλήματος και υπενθυμίζει στους/στις μαθητές/τριες ότι θα πρέπει να βρουν τρόπους να επιλύσουν το δικό τους πρόβλημα. Ο/Η νηπιαγωγός ρωτά τους/τις μαθητές/τριες: «Θα μπορούσαμε να βρούμε λύση στο δικό μας πρόβλημα; Συζητήστε και αποφασίστε στις ομάδες σας». Οι μαθητές/τριες εργάζονται στις ομάδες τους και με βάση τη σειρά επίλυσης προβλήματος που τους είχε δοθεί σε προηγούμενο εργαστήριο σχεδιάζουν και προτείνουν λύσεις. Στο τέλος παρουσιάζουν όλες τις προτάσεις στην ολομέλεια. Ο/η νηπιαγωγός καταγράφει τις προτάσεις των παιδιών και τις τοποθετεί ταξινομημένες στον πίνακα. Κάθε παιδί ψηφίζει και με αυτόν τον τρόπο αποφασίζουν για τις δράσεις τους.
2. Οι μαθητές/τριες σχεδιάζουν τη γιορτή για τη λήξη των εργαστηρίων. Αποφασίζουν να κατασκευάσουν σε μεγάλο χαρτί του μέτρου την αφίσα του Προγράμματος Καλλιέργειας Δεξιοτήτων με τίτλο: «Κι αν Ήμουν Εγώ;», Όλες οι ομάδες μαζί θα φτιάξουν μεγάλη αφίσα που θα περιλαμβάνει τις φωτογραφίες των παιδιών μέσα σε βαρκούλες που ταξιδεύουν στη θάλασσα και κάθε/-μια μαθητής/-τρια στη δική του βάρκα φτιάχνει το δικό του μήνυμα που αφορά ένα από τα δικαιώματα για τα οποία είχαν συζητήσει σε προηγούμενο εργαστήριο.
3. Οι μαθητές/τριες σχεδιάζουν με την καθοδήγηση του/της νηπιαγωγού να προχωρήσουν σε ενημέρωση του/της δημάρχου για τις εκδηλώσεις τους και επίσης σχεδιάζουν να φτιάξουν επιστολή προς τον/τη δήμαρχο ζητώντας να φτιάξει περισσότερες παιδικές χαρές για να μπορούν να παίζουν. Επιπλέον, προτείνουν να φτιάξουν το κουτί των παιχνιδιών που θα το βάλουν στις παιδικές χαρές που έχουν στη γειτονιά τους και θα συγκεντρώνουν ιδέες και άλλων παιδιών. Δημιουργούν το γραπτό μήνυμα που θα συνοδεύει την αφίσα τους. Ηχογραφούν το μήνυμά τους και το διαδίδουν μέσω του Ευρωπαϊκού Μαθητικού Ραδιοφώνου.
4. Η κάθε ομάδα δημιουργεί μία ιστορία με βάση τα ενδιαφέροντά της. Μία ομάδα αποφασίζει να δραματοποιήσει την ιστορία ή να φτιάξει κόμικ σε διαδικτυακό εργαλείο ψηφιακής αφήγησης. Ενδεικτικά αναφέρονται: https://www.pixton.com/, https://www.toonytool.com/).Την ιστορία θα τη δημοσιεύσουν στην ιστοσελίδα του σχολείου. Επίσης αποφασίζουν να παρουσιάσουν και την ιστορία που έφτιαξαν με το Scratch Jr ή με κάποιο άλλο εργαλείο (βλ. περιγραφή 5ου εργαστηρίου). Επιπλέον, αποφασίζουν να εκθέσουν όλα τα παραγόμενα προϊόντα των εργαστηρίων στην ιστοσελίδα του σχολείου, στη σχολική κοινότητα και στους γονείς. Τέλος, καθώς οι μαθητές/τριες έχουν εκφράσει ανάγκη να παίζουν με τους γονείς τους εκφράζουν την επιθυμία να φτιάξουν παιχνίδια για να παίξουν με τους γονείς τους στο τέλος των Εργαστηρίων στην αυλή του σχολείου.

Οι μαθητές/τριες:
• Να επεξεργάζονται και να συγκρίνουν πληροφορίες.
• Να εκφράζουν τα συναισθήματά τους.
• Να αναστοχάζονται στις δράσεις που συμμετείχαν.

Δραστηριότητες:
1. Ο/Η νηπιαγωγός ξεκινά το εργαστήριο με τη μουσική υπόκρουση που έχει οριστεί από το πρώτο εργαστήριο. Στη συνέχεια, ακολουθούν δύο βιωματικές δραστηριότητες που βρίσκονται στο εκπαιδευτικό υλικό του 7ου εργαστηρίου. Η βασική θεματική των δραστηριοτήτων αναφέρεται στο δικαίωμα των παιδιών να εκφράζουν ελεύθερα την άποψη τους.
2. Ο/Η νηπιαγωγός ενημερώνει τους/τις μαθητές/τριες ότι έχουν φτάσει στο τέλος των εργαστηρίων. Θυμίζει σε όλους τον αρχικό τους προβληματισμό και τον λόγο για τον οποίο ξεκίνησαν να κάνουν τα συγκεκριμένα εργαστήρια. Παραθέτει τον εννοιολογικό χάρτη που έφτιαξαν στην αρχή και ζητά από τους/τις μαθητές/τριες να εργαστούν πάνω σε έναν καινούργιο εννοιολογικό χάρτη. Απευθύνει στους μαθητές/τριες το ερώτημα: «τι σημαίνει για εσάς δικαίωμα;». Καταγράφει όλες τις πιθανές απαντήσεις και οι μαθητές/τριες ακολούθως τις καταγράφουν στον εννοιολογικό χάρτη. Έπειτα προχωρούν σε σύγκριση του αρχικού και τελικού εννοιολογικού χάρτη. Αναφέρονται σε όλα τα εργαστήρια και αναστοχάζονται σε όλες τις δραστηριότητες και δράσεις τους. Ενδεικτικά ερωτήματα που θα μπορούσε ο/η νηπιαγωγός να απευθύνει στους/στις μαθητές/τριες: «τι θα μπορούσατε να κάνετε διαφορετικά; Τι θα θέλατε να ξανακάνετε; Υπάρχει κάτι που σας δυσκόλεψε αρκετά; Υπάρχει κάτι που σας αναστάτωσε;». Συμπληρώνουν το φύλλο αναστοχασμού/ αυτοαξιολόγησης( χρειάζεται να γίνει ατομικά με την υποστήριξη του/της νηπιαγωγού που θα διαβάζει τις προτάσεις). Στο τέλος δίνεται στους/στις μαθητές/τριες αναμνηστικό δίπλωμα για τη συμμετοχή τους στο Εργαστήριο. Μετά το πέρας των εργαστηρίων, προτείνεται η εμπλοκή και των γονέων σε παιχνίδια με τα παιδιά τους που θα γίνουν στο χώρο της αυλής. Ενδεικτικά, προτείνονται ορισμένα παιχνίδια στο 6ο εργαστήριο.