Περιγραφή βασικού θεωρητικού πλαισίου υποστήριξης του προγράμματος:
Τις τελευταίες δεκαετίες και ειδικότερα, τα τελευταία χρόνια γίνεται ιδιαίτερος λόγος για τα ανθρώπινα δικαιώματα των μεταναστών/τριών και των ανδρών και γυναικών προσφύγων, ενώ συγχρόνως, σε παγκόσμιο επίπεδο καταβάλλονται σημαντικές προσπάθειες σε ποικίλα επίπεδα για την αναγνώριση, κατοχύρωση, επέκταση και διασφάλισή τους.
Είναι αναντίρρητα αποδεκτό ότι οι μετανάστες/τριες και οι άνδρες και γυναίκες πρόσφυγες υφίστανται, αρκετά συχνά, σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο, σημαντικούς περιορισμούς και καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων τους με αποτέλεσμα να εντάσσονται στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
Κομβικής σημασίας ζήτημα για τα ανθρώπινα δικαιώματα των προσφύγων και των μεταναστών αποτελεί η διάκριση της έννοιας μετανάστης και πρόσφυγας, καθώς και των επιμέρους κατηγοριών τους.
Σκοπός του προγράμματος είναι η γνωριμία των μαθητών/τριών με το εννοιολογικό περιεχόμενο των παραπάνω όρων, η αναγνώριση των διαφόρων κατηγοριών των μεταναστών και των προσφύγων, καθώς και ο εντοπισμός των προβλημάτων που αυτοί οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν.
Επίσης, στη σκοποθεσία του προγράμματος εντάσσεται η καλλιέργεια του αλληλοσεβασμού για τους/τις μετανάστες/τριες και τους/τις πρόσφυγες και ευρύτερα η κατά το δυνατό πιο ομαλή και άμεση συμπερίληψη των συγκεκριμένων ανθρώπων στο κοινωνικό σύνολο. Ειδικότερα, όσον αφορά στα παιδιά μεταναστευτικής ή προσφυγικής προέλευσης βασική επιδίωξη αποτελεί η συμπερίληψή τους στην εκπαιδευτική και μαθησιακή διαδικασία.
Παράλληλα, το παρόν πρόγραμμα αποσκοπεί στην όξυνση της κριτικής σκέψης του/της μαθητή/τριας ως προς το φαινόμενο της μετανάστευσης και της προσφυγιάς, καθώς και στην ενεργοποίηση και ευαισθητοποίησή τους στην κατεύθυνση της υπεράσπισης και ενίσχυσης των μεταναστών/τριών και των προσφύγων.
Δυνατότητα επέκτασης:
Στην πιο επιτυχή υλοποίηση του προγράμματος και κάθε εργαστηρίου μεμονωμένα θα συνεισέφερε σημαντικά οι μαθητές/τριες να διαθέτουν γνώσεις σχετικά με τους/τις μετανάστες και τους/τις πρόσφυγες. Οι μαθητές/τριες ως ένα βαθμό διαθέτουν γνώσεις αναφορικά με το παραπάνω θέμα από αντίστοιχες θεματικές, μικρότερης ή μεγαλύτερης έκτασης, ενότητες, τις οποίες έχουν διδαχθεί σε μαθήματα όπως: η Οικιακή Οικονομία, η Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή, η Νεοελληνική Γλώσσα και τα Νεοελληνικά Κείμενα Λογοτεχνίας.
Για την ομαλή και επιτυχή υλοποίηση του προγράμματος και κάθε εργαστηρίου ξεχωριστά ο/η εκπαιδευτικός είναι απολύτως απαραίτητο να έχει φροντίσει για την έγκαιρη και έγκυρη προετοιμασία του απαιτούμενου υλικού.
Βέβαια, η ύπαρξη υφιστάμενων γνώσεων των μαθητών/τριών σε ζητήματα που αφορούν στους/τις μετανάστες και στους/τις πρόσφυγες θα συνεισφέρει σημαντικά στην πιο επιτυχή υλοποίηση του προγράμματος και κάθε εργαστηρίου μεμονωμένα αναβαθμίζοντας και βελτιώνοντας τόσο τη διδακτική, όσο και τη μαθησιακή διαδικασία. Παράλληλα, σημαντική συμβολή στην εύρυθμη και επιτυχή υλοποίηση του εργαστηρίου δύναται να έχει η έγκαιρη και έγκυρη προετοιμασία του απαιτούμενου υλικού.
Η υλοποίηση του προγράμματος και κάθε εργαστηρίου μεμονωμένα πραγματοποιείται μέσω της υιοθέτησης της συνεργατικής καθοδηγούμενης ανακάλυψης, στο πλαίσιο της οποίας οι μαθητές/τριες εργαζόμενοι/ες σε μικρές ομάδες διερευνούν το διδακτικό υλικό και προβαίνουν στην οικοδόμηση της νέας γνώσης (Ματσαγγούρας, 2008).